Filmset van 'Salo'. Foto: toegeschreven aan Deborah Beers

Een fotografische benadering van de laatste film van Pier Paolo Pasolini: Salò o le 120 giornate di Sodoma(1975)

Als kunstacademiestudent heb ik de film Salò o le 120 Giornate di Sodoma (1975) van Pier Paolo Pasolini gezien. Een groep fascisten onderwerpen 18 jonge jongens en meisjes aan hun wrede macht gedurende 120 dagen in een villa in de marionettenstaat Salò, tijdens het laatste jaar van de Tweede Wereldoorlog in Italië. Naast getoonde gruwelijkheden, viel het me direct op hoe prominent avant-garde kunst, met name futuristische schilderkunst, aanwezig was in deze film. Als kunststudent associeerde ik avant-garde en modernistische kunst altijd met positivisme en progressieve wereldbeelden. Wat deden deze modernistische schilderijen dan in deze fascistische setting? Zijn deze schilderijen stille getuigen of medeplichtigen? Heeft Pasolini de avant-garde veroordeeld vanwege haar samenwerking met het fascistische regime? Of (ik denk het niet) beschouwde hij de avant-garde als een slachtoffer, misbruikt door deze fascistische heersers? Welk verband wilde Pasolini leggen tussen futuristische kunst en deze wandaden van fascistische heersers?

Deze vragen hebben uiteindelijk geleid tot dit project. De filminstallatie The Setting of Violence bestaat uit filmframes uit de film Saló (met toestemming en gescand door Cineteca di Bologna).

Ik onderzoek Pasolini’s bedoelingen door deze frames te bewerken en ze te ontdoen van alle gruweldaden, slachtoffers en daders. De schilderijen op de achtergrond komen nu op de voorgrond. Wat overblijft zijn lege ruimtes met een onheilspellende sfeer. Wat heeft hier plaatsgevonden, of wat gaat er plaatsvinden?

De duur van de film stills rek ik op in verschillende loops. Door AI-verwerking worden de stills subtiel in beweging gebracht. Ik zoom in op de schilderijen en zweef tussen foto en film, tussen stilstand en beweging. De frames worden ruimtelijk, alsof de kijker zich in de kamers bevindt. Naast de interieurs zijn er twee landschapsscènes in de loops opgenomen.

De tekstdia’s tonen citaten van Charles Baudelaire, Roland Barthes en Pierre Klossowski, uitgesproken door deze fascisten. Ze omringden zich met hoge cultuur, waarschijnlijk als legitimatie voor hun wandaden.

De filmloops worden geprojecteerd op een aantal opzicht-schermen die verspreid door de ruimte staan. Elke loop wordt getoond met een soundscape.

The Museum of Modern Art, MAMbo, Bologna, Italy – The Setting of Violence

Loop The Setting of Violence -Museum of Modern Art, MAMbo, Bologna, Italy

Loop The Setting of Violence -Museum of Modern Art, MAMbo, Bologna, Italy

Loop The Setting of Violence -Museum of Modern Art, MAMbo, Bologna, Italy

Loop The Setting of Violence -Museum of Modern Art, MAMbo, Bologna, Italy

Een fase uit het project The Setting of Violence:
Fotografie, tekst projecties, en soundscape. Onderdeel van de tentoonstelling Marinetti en het futurisme, Rijksmuseum Twenthe, 2022-2023